Vorig jaar heb ik mijn tijd in Brazilië niet vol kunnen maken wegens privéomstandigheden, dit jaar was het niet anders alleen nu wegens werkzaamheden voor PWN.

Ik zou samen met Jan en Nico aan de slag gaan bij Pinokio en dacht in eerste instantie dat het zo’n vaart niet zou lopen. Maar een week of twee voor ik weg zou gaan werd ik aan mijn jasje getrokken dat er voor de bouw van een nieuw pompstation eerst wat leidingen omgelegd moesten worden en of ik daar bij kon zijn mede ook omdat ik vorig jaar al had aangegeven wel bij het hele project betrokken te willen worden voor bedrijfsvoering. Daarbij wilde ik mijn collega’s er ook niet mee opschepen omdat zij zich tot dan toe niet zo in de materie verdiept hadden. Dus al met al werd het weer maar drie weken pinokio. Aangekomen bij het kindertehuis werd ik zoals altijd weer hartelijk ontvangen, alleen Lucia was er dit keer niet wegens privé-omstandigheden in Nederland. Het verraste mij dat er nog maar 60 kinderen waren. Rob vertelde dat het te maken had met een nieuwe adoptiewet waarbij kinderen niet langer dan twee jaar mogen blijven.

De eerste week heb ik me beziggehouden met een onderzoek naar de uitval van een aantal bronpompen het afgelopen jaar. Het merendeel was uitgevallen door een defecte motor. Het gaat om drie-fasepompen die via een condensatorschakeling toch op een daar gebruikt twee-fasenet kunnen worden aangesloten. Het nadeel is dat het motorvermogen door deze schakeling een stuk minder wordt en het stroomverbruik van de pomp groter wordt. Ik heb van Rob nu een aansluitschema gekregen en deze voorgelegd aan de fa Digit, een electrotechnisch bedrijf uit Hoorn, die nu gaat uitzoeken of we minder uitval kunnen bereiken met de toepassing van een frequentieomvormer. Deze fa heeft mij overigens wat verlichting meegegeven die eigenlijk al direct gemonteerd kon worden rond het huis omdat bij schoonmaak van de kappen bleek, dat de bestaande armaturen bijkans uit elkaar vielen. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door de inwerking van zonlicht waardoor het materiaal broos wordt.

Daarnaast hadden we nog een probleem met de bus. Deze lekte olie uit de keerring van het stuurhuis. De chauffeur Jairo moest al zijn krachten gebruiken voor het nemen van een bocht doordat de hydrauliek niet meer meehielp. Een nieuwe keerring gaf niet het gewenste resultaat dus is hij bij een garage in São Francisco gerepareerd. Een van de weinige zaken in de omtrek waar denk ik, vlot en goed wordt gewerkt. Wat vlot betreft kan het ook anders. In datzelfde dorp zit een soort gamma waar als je binnenkomt het al opvalt dat er zoveel mensen achter de balie staan. Ik heb er weleens 11 geteld.

En om nou te zeggen dat het nodig was, er waren welgeteld 3 klanten. Als je dan aan de beurt bent en zegt wat je nodig hebt, kan het zijn dat de betreffende bediende de vraag overhevelt naar een ander die daar meer van weet. Grote kans dat deze meneer onderbroken wordt door een andere klant die er even tussendoor komt. Heb je het gevraagde dan eindelijk voor je liggen dan moet er een uitgebreide bon gemaakt worden die naar een kassa gaat waar je bij een ander kan betalen en die tevens weer een bon uitprint en stempelt. Met deze bon ga je dan naar een andere zijde van de balie waar je een andere bediende het bonnetje geeft, die je de spullen geeft. Dus al met al kan het aardig wat tijd kosten.

‘s Avonds kun je je vermaken met bijvoorbeeld schaken of dammen. Er zijn genoeg kinderen die hiermee aankomen. De spelregels hanteren is een ander verhaal. Daar doen ze niet aan. Wat dammen betreft, Denis bijvoorbeeld vindt het leuk om te bepalen hoe ik moet zetten om daarna zelf met een tegenzet vijf of zes stenen te slaan. Of Rafael die wel goed kan dammen maar die je in de gaten moet houden. Hij wil nog weleens in een beurt meerdere zetten tegelijk doen of mij een volgende zet laten doen terwijl hij eigenlijk aan de beurt is. En die verwarring zaait hij door zijn beide handen vlak boven de stenen te houden tijdens het spel. Ik vind het prachtig om het spelletje mee te spelen. Wat ook leuk is om het bijvoorbeeld na twee zetten al op te geven om dan de reacties te zien van de kinderen die meekijken.

Rond 23.00 uur gaat het met Jan en Nico richting gastenverblijf waar Jan ons tijdens de wandeling dan wijst op de sterrenhemel. Voor ik in Brazilië kwam heb ik weleens mijn vraagtekens gezet bij de belofte van God aan Abram waarbij Hij hem uit zijn tent roept om naar de hemel te kijken. Abram luistert dan naar de Goddelijke woorden: "Kijk naar de hemel en tel de sterren als je ze kunt tellen. Zo groot zal ook je nageslacht zijn". Toen ik dat in Nederland deed kon ik er maar enkele tientallen vinden. In Brazilië zijn ze inderdaad niet te tellen.

Aangekomen in mijn kamer was het altijd de vraag, waar zitten de vleermuizen dit keer. In de badkamer was het bijna iedere dag raak. Een keer zat er een op mijn handdoek die over de doucheruimte hing. Je moet er niet aan denken als ik ongezien deze handdoek dan zou gebruiken om me af te drogen.. Nico had veel last van een kraaiende haan s'morgens om half vier.

Hij heeft samen met Jan, die nog steeds dezelfde tomeloze inzet aan de dag legt als voorgaande jaren, de deuren van het gastenverblijf onder handen genomen. Het ziet er weer uit als nieuw. Ik denk dat ze het voorlopig wel even gehad hebben met dat schuren, lakken en afhangen. Ik heb me verder nog nuttig kunnen maken als chauffeur. Doordat de schoolbus naar Travessao ermee stopte omdat het niet meer rendabel was en Rob een paar dagen naar São Paulo ging, mocht ik elf kinderen ‘s morgens naar school brengen en ‘s middags weer ophalen. Omdat ze zo opeengepakt zaten in de Jeep, waar eigenlijk maar plaats is voor zes kinderen, dacht ik dat het wel eens rumoerig zou kunnen worden onderweg maar dat bleek niet het geval. Ze hebben zich al die ritten keurig gedragen. Daarom heb ik een keer elf zakjes chips vooraf in de auto verstopt. Verder ben ik nog een aantal keren naar Campos geweest. Ook leuk om te doen.

Met de auto door het centrum vraagt veel geduld, nauwe straatjes, heel veel mensen en toeterende auto's, maar met Rob ernaast die de stad door en door kent, gaat dat prima. Alleen zat ik even in de rats toen Rob wat medicijnen ging halen en ik moest wachten in de auto op een plaats waar dat niet mocht. Het kan dan gebeuren dat een politieagent langskomt en aangeeft dat je weg moet. Die drogist vind ik dan dus niet meer terug zonder tomtom, telefoon en telefoonnummers op zak. Voor de terugreis had ik me dit keer voorgenomen om het eens op een dag te doen. Dus vanaf São Francisco met de bus naar het busstation in Rio en dan met de taxi naar het vliegveld. Halverwege de busreis had ik al door dat het misschien wel eens fout kon gaan. We kwamen namelijk in wegwerkzaamheden terecht die behoorlijk wat vertraging opleverden.

Aangekomen op het busstation wist ik al dat ik het niet zou redden en dan kan je kiezen tussen een hotel zoeken en van daaruit een nieuwe vlucht regelen of toch doorreizen naar de luchthaven. En dat laatste heb ik maar gedaan en me gemeld bij de informatiebalie van de TAP met de mededeling dat ik net mijn vlucht gemist had. Daar werd me verteld dat ik kosteloos meekon met een vlucht van 2 uur later maar dan niet naar Lissabon maar naar Porto, waar ik dan wel 8 uur moest wachten. Dat leek me uiteraard een goed plan.

Henk Brouwer