"Willen is kunnen", zegt Lucia Schulman Brito de Campos. "Dat is mijn devies." Sinds 1995 woont zij samen met haar man Rob weer in haar geboorteland Brazilië. In Guriri runt het echtpaar, dat dertig jaar in het Gooi (Blaricum en Laren) woonde, een kindertehuis. Ieder jaar komen zij naar Nederland, "op familiebezoek." Maar ook om contact te onderhouden met de achterban: Kindertehuis Pinokio. Want het geld voor het huis komt bijna volledig uit Nederland. "Gelukkig wel. Als je van Brazilië afhankelijk moet zijn, komt er niets van terecht. Daar zijn zoveel misstanden. Dan moet je aan de geldende voorwaarden voldoen en dat betekent dat er veel geld in de verkeerde zakken terechtkomt", zegt Rob Schulman.

ALMERE - Vijf weken verblijft het echtpaar Schulman in Almere, bij een van de twee dochters. De twee zoons wonen in Brazilië, maar niet naast de deur, zodat zie die zeker niet wekelijks zien. De vijf weken Nederland zijn zo voorbij en worden niet alleen gebruikt voor familiebezoek, maar het zoals gezegd ook een periode waarin het bestuur van de stichting Pinokio wordt bezocht. "Er is niets beter dan een persoonlijk gesprek." Daarnaast zullen er in het land diverse lezingen worden gegevens en vandaag schuift het echtpaar aan bij een benefietdiner in het restaurant van College De Brink in Laren.

De activiteiten van het echtpaar in Guriri kunnen alleen doorgaan als er voldoende geld is. Per jaar is er ongeveer een ton nodig om het kindertehuis draaiende te houden. Euro''s en geen reaals. En dat geld blijft in Nederlands beheer. "We maken een begroting en krijgen precies het bedrag dat nodig is. Alles wat overblijft, blijft in Nederland. De rente in Brazilië is weliswaar hoger dan in Nederland, maar de geldontwaarding van de reaal is zo hoog, dat we er minder aan overhouden als we ons geld in Brazilië op de bank zetten."

Rob en Lucia Schulman gaan het liefst uit van eigen kracht en hebben het niet zo op officiële instanties. "In Brazilië leven we van het ene grote schandaal naar het andere. Ons voordeel is dat we onafhankelijk zijn. Een nadeel is wel dat je geen hulp krijgt, of anders heel moeizaam. Bij ons in het huis zit bijvoorbeeld een doofstom meisje. Wij wilden laren onderzoeken in welke mate zij doof is. We moesten ''s nachts al om drie uur in de rij gaan staan zodat we om negen uur een afspraak konden maken voor een onderzoek, dat drie maanden later plaatsvond. We hebben het ook meegemaakt dat je om twee uur ''s nachts in de rij moest gaan wachten voor een onderzoek om elf uur. Dat is in Brazilië heel gewoon. Maar ik vind het een gebrek aan respect voor andere mensen, het is mensonterend", zegt Lucia Schulman.

Rob en Lucia Schulman met hun geadopteerde zoon Rafael.

Tegenover deze krant hebben zij een paar jaar geleden ook al hun verhaal gedaan. "Iedere media-aandacht is goed. Alle beetje helpen", vertelt Rob Schulman.

Het idee om naar Brazilië te gaan - om daar iets voorzwerfkinderen te doen - komt eigenlijk van Lucia Schulman. "Toen we in Nederland woonden, gingen we ieder jaar op familiebezoek in Brazilië. Ik vond het vreselijk, al die kinderen op straat. Kinderen naar wie in Rio de Janeiro niemand omkeek. Volgens de overheid bestaan ze niet. Dus is er ook geen probleem."

Oefenen voor een uitvoering

De problemen in Rio de Janeiro aanpakken zag Lucia Schulman niet zitten. "Wat wij doen is slechts een druppel op een gloeiende plaat. Rio is zo groot, dat onze hulp geen enkel effect zou hebben. Daarom zijn we in de provincieplaats Guriri gaan zitten. Alle kinderen die bij Pinokio verblijven, komen uit de regio. Ze zijn allemaal op de een of andere wijze slachtoffer. Slachtoffer van mishandeling, verkrachting en verwaarlozing; in de steek gelaten. Wij zijn begonnen met vier kinderen: van anderhalf, vier, vijf en acht jaar. Nu zitten er honderd kinderen bij ons. Sommige kinderen gaan weer terug naar hun ouders. Het is trouwens opvallend hoe trouw kinderen aan hun ouders blijven. Ook na alles was hun is overkomen", aldus Lucia Schulman.

"Misschien ook wel logisch, want hun moeder blijft toch hun moeder", vult Rob Schulman aan. "Het blijft eigen vlees en bloed."

Kinderen spelen bij het kindertehuis Pinokio.

In het centrum verblijven ook twee volwassen vrouwen, een van 23 en een van 24 jaar. De oudste van de twee kwam toe ze achttien was en had zelf toen al twee kinderen. "Maar we hebben ook nog een vrouw, een meisje eigenlijk, met een kind van ongeveer drie jaar. Niemand weet waar ze vandaan komt. Niemand weet hoe ze echt heet en hoe oud ze is. Allemaal schrijnende gevallen. De regio waar wij zitten is geïsoleerd, een achtergebleven gebied. Maar gelukkig hebben we daar veel bereikt. Onze gemeente heeft geen straatkinderen meer. In Campos, op negentig kilometer afstand, kom je op iedere hoek straatkinderen tegen. Nee, we zijn niet in staat om in Campos of in Rio ook hulp te bieden. Wat wij doen is zo intensief. We trekken de hele dag met ze op, zitten er middenin. Het is voor ons niet te doen twee huizen te runnen. En helaas biedt de staat ook weinig hulp. Die erkent niet dat er een probleem is."

Toch is er langzamerhand sprake van een omslag. Brazilië heeft sinds twee jaar officieel een kinderbescherming. "En daar zijn wij heel blij mee. Ouders zien ons soms nog als de vijand. Door de komst van de kinderbescherming is onze positie gemakkelijker geworden. De zwaarste gevallen worden thuis of van straat weggehaald en daar komt dan de rechtbank aan te pas. Wij pakken de ouders dus de kinderen niet af. Zelf zijn we ook nog nooit op het matje geroepen."

Rob Schulman deelt kerstcadeaus uit.

Bij Pinokio in Brazilië krijgen de kinderen sinds een paar jaar onderwijs. De eerste beginselen van het lezen en schrijven. De lessen gaan tot groep vier. De geadopteerde Rafael, negen jaar, is met het echtpaar Schulman meegekomen naar Nederland. En terwijl wij zitten te praten, zit hij over zijn leerboeken gebogen. "Dat gaat inderdaad gewoon door", zegt Rob Schulman.

Honderd kinderen in een tehuis, dat betekent een hoop geregel. Er is veel personeel en vrijwilligers nodig. Boodschappen moeten worden gedaan, eten koken, de kleintjes eten geven, de was, excursies. Eigenlijk te veel om op te noemen. Alles draait. Echt grote zorgen maakt Schulman zich nog niet. Maar de tijd begint toch langzaam maar zeker te dringen. De leeftijd van Rob (68) en Lucia (60) kan een sta-in-de-weg worden voor de ontwikkeling van Pinokio.

"We voelen ons nog prima, maar we worden toch een dagje ouder. En opvolgers voor ons zijn er niet. Dat houdt ons wel bezig. Nee, het is niet mogelijk opvolgers uit het huis zelf te halen. De mensen die bij ons werken doen echt hun stinkende best, maar ze beschikken helaas niet over de kwaliteiten om het tehuis draaiende te houden. Iets bestuurlijk volhouden is wat anders dan in het tehuis werken. De discipline moet heel groot zijn. Het werk begint ''s morgens al om zeven uur en eindigt om half elf ''s avonds als iedereen naar bed is. En inderdaad gaat het ook ''s nachts door als je met een van de kinderen naar het ziekenhuis moet."